Spierpijn en verstuikingen
Spierpijn hebben we meestal aan onszelf te wijten. Even de tuin omspitten, terwijl we een heel jaar geen schop in onze handen hebben gehad. Een voetbalwedstrijd met het bedrijfselftal zonder enige training. Denken dat je die kast wel even kun optillen als je eronder eindelijk eens wilt stofzuigen.
Spierpijn is vaak een teken dat de spier zich voorbereidt op een hernieuwde uitdaging, die hij wél zonder problemen wil doorstaan. Door de overbelasting ontstaan er kleine bloedinkjes in de spier, die het weefsel na genezing sterker maken. Helaas gaat dat proces gepaard met pijn, flinke pijn soms. Om over het leed dat een gescheurde spier (zoals de gevreesde zweepslag in de kuit) kan veroorzaken maar te zwijgen. Dan is er geen sprake van overbelasting, maar een plotselinge hevige beweging die de (vaak al vermoeide) spier niet aan kan. Dat kan helemaal verschrikkelijk zeer doen.
Bij een verstuiking (of verzwikking) loopt niet een spier schade op, maar het weefsel rondom de door de spieren aangestuurde gewrichten, bijvoorbeeld de enkelbanden. Deze kunnen uitrekken of, erger, scheuren. Dat geeft een hevige, stekende pijn, waarna het getroffen lichaamsdeel opzwelt. Omdat daarbij zenuwen in het gedrang komen geeft die zwelling de eerste dagen een zeurende pijnsensatie.
Hoe voorkom je het?
Allereerst: overschat je eigen lichaam nooit: spiergroepen die lang niet in actie zijn geweest van de ene dag op de andere op de proef stellen is vragen om moeilijkheden. Wie ongetraind een zware lichamelijke inspanning levert moet zich de volgende dag niet beklagen over pijnlijke spieren.
Zeker bij sport valt door een goede voorbereiding en geschikt materiaal veel leed te voorkomen.
Wat is eraan te doen?
Stop onmiddellijk met wat u aan het doen bent als de pijn begint. Denk niet: ik speel de wedstrijd nog wel uit, of ik lap dat laatste raam nog even. Geef het pijnlijke lichaamsdeel rust.
Tot een uur na het optreden van de pijn kan het helpen met een ijszak de pijnlijke plek af te koelen. Hoe eerder u daarmee begint (onder de koude kraan helpt ook) hoe beter. Pas bij ijs wel op voor bevriezing, en leg altijd een handdoek tussen ijs en huid.
In de fase daarna, dus na een uur, is juist warmte heilzaam, bijvoorbeeld in de vorm van een kruik of een warm bad.
Rust, en het gekwetste lichaamsdeel hoog houden zijn onontbeerlijk voor spoedige genezing. Een drukverband voorkomt te veel zwelling en daarmee ook pijn.
U kunt de klacht eventueel plaatselijk verlichten met een gel of een spray tegen pijnlijke of vermoeide spieren. Sommige van deze middelen bevatten een pijnstiller, zoals ibuprofen of diclofenac.
Wanneer naar de dokter?
Na een val of een ongeluk op het sportveld, gevolgd door plotselinge hevige pijn, is een bezoek aan de Eerste Hulpafdeling van een ziekenhuis vaak de beste oplossing. Alleen met behulp van een röntgenfoto kan zekerheid worden verkregen of er iets gebroken is. Ook een scheurtje in de enkelbanden kan alleen met een foto worden vastgesteld, en een scheur wordt anders behandeld dan alleen maar een verrekking.
Blijft een lichaamsdeel na een dag of vijf nog blauw, gezwollen en/of bijzonder pijnlijk, ga ook dan naar de dokter.
Pijnbestrijding
De blessure gaat vaak gepaard met kleine ontstekingen. Een ontstekingsremmende pijnstiller op basis van ibuprofen of naproxen helpt hier vaak beter dan paracetamol, alhoewel ook die stof de pijn verzacht.
Het wegnemen van de pijn kan u ertoe verleiden het gekwetste lichaamsdeel weer te gaan belasten. Doe dat niet, en houd rust.